การทดสอบภูมิแพ้นั้นทำได้อย่างไร ?

ทดสอบภูมิแพ้

การทดสอบภูมิแพ้ โรคภูมิแพ้นั้นสามารถเกิดขึ้นได้ทุกคน ทุกเพศ และทุกวัย แต่การรักษาโรคภูมิแพ้ที่สำคัญของโรคภูมิแพ้คือคุณต้องหลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้ ซึ่งต้องอาศัยการซักประวัติและตรวจร่างกายแล้ว ยังควรทำการทดสอบภูมิแพ้ เพื่อให้ทราบว่าผู้ป่วยแพ้สารชนิดใดด้วย ซึ่งอาจทำได้โดยการตรวจเลือด การทดสอบทางจมูก หรือการทดสอบทางผิวหนัง โดยทั่วไปแล้วนิยมวิธีการทดสอบทางผิวหนัง เพราะทำได้ง่ายรวดเร็ว ให้ผลทันทีและสิ้นเปลืองน้อยกว่า ทำไมจึงต้องทดสอบภูมิแพ้ ? คือการนำน้ำยาสกัดจากสารก่อภูมิแพ้ชนิดต่างๆ ที่มีอยู่ในอากาศ เช่น ฝุ่นบ้าน ตัวไร ฝุ่นไรแมลงสาบ เกสรดอกไม้ ละอองพืช วัชพืช เชื้อรา สารก่อภูมิแพ้ที่คนไทยมีโอกาสเป็นได้บ่อยๆ    มาทำการทดสอบที่ผิวหนัง พอระบบภูมิต้านทานของคุณได้รับสารก่อภูมิแพ้ชนิดนั้นๆเข้าไป ก็จะแสดงอาการออกมาให้เห็นทันที วิธีนี้ช่วยในการวินิจฉัยโรคภูมิแพ้ที่มีความไวและความจำเพาะสูงมาก ทำได้ง่ายและปัจจุบันราคาไม่แพง การทดสอบภูมิแพ้นั้นทำได้อย่างไร ? การทดสอบภูมิแพ้สามารถทำได้ 2 วิธีด้วยกัน ดังนี้ วิธีสะกิด (Skin Prick Test) เป็นการทดสอบโดยหยดน้ำยาลงบนผิวหนังที่แขน และใช้เข็มสะกิดตรงกลางหยดน้ำยา ซึ่งทำง่าย เร็ว ไม่เจ็บและใช้อุปกรณ์น้อย เสี่ยงต่อการเกิดอาการแพ้ทั่วร่างกายน้อย วิธีฉีดเข้าในผิวหนัง (Intradermal Test) เป็นการฉีดน้ำยาเข้าใต้ผิวหนังเป็นจุดเล็กๆ ซึ่งทำยากกว่า เสียเวลามากกว่า เจ็บกว่า และต้องใช้อุปกรณ์มากกว่า และเสี่ยงต่อการเกิดอาการแพ้ทั่วร่างกายได้มากกว่า โดยทั่วไปการทดสอบจะใช้น้ำยาสกัดจากสารก่อภูมิแพ้ประมาณ 10-20 ชนิด และจะอ่านผลการทดสอบภายใน 15-20 นาที ถ้าผู้ป่วยแพ้สารก่อภูมิแพ้ชนิดใด จะเกิดรอยนูนและมีผื่นแดงรอบๆ อาจรู้สึกคันเล็กน้อยตรงจุดนั้น เจ้าหน้าที่จะวัดขนาดของรอยนูน บันทึกไว้ และแพทย์จะอธิบายให้ทราบว่าผู้ป่วยแพ้อะไร หลังจากนั้น 24 ชั่วโมง ถ้ายังมีผื่นแดงบริเวณที่ทดสอบภูมิแพ้นั้น ผู้ป่วยจะต้องวัดขนาดของผื่นแดงและบันทึกไว้ เพื่อแจ้งให้แพทย์ทราบในวันที่นัดมาพบครั้งต่อไป ผื่นนั้นจะค่อยๆ หายไปเอง การเตรียมตัวก่อนการทดสอบภูมิแพ้ งดยาแก้แพ้ก่อนมารับการทดสอบ 7 วัน ยาบางชนิดอาจมีส่วนผสมของยาแก้แพ้ เช่น ยาแก้หวัด ยาลดน้ำมูก ยาแก้คัน ต้องงดก่อนมาทดสอบประมาณ 7 วัน ผู้ป่วยที่มีโรคหัวใจ โรคความดันโลหิตสูง ต้องแจ้งชื่อยาที่รับประทานอยู่ให้แพทย์ที่จะทำการทดสอบทราบด้วย เพราะยาบางชนิดต้องงดก่อนทำการทดสอบ ยาสเตียรอยด์ชนิดทาผิวหนัง ก็มีผลกดปฏิกิริยาการทดสอบ ควรงดก่อนเช่นกัน ไม่ต้องงดน้ำงดอาหารก่อนมาทดสอบ ประโยชน์ของการทดสอบภูมิแพ้ ทำให้ทราบว่าโรคที่ผู้ป่วยเป็น มีสาเหตุมาจากโรคภูมิแพ้ ทำให้ผู้ป่วยทราบว่าตนเองแพ้สารก่อภูมิแพ้ชนิดใด และมากน้อยเพียงใด ผู้ป่วยสามารถกำจัด หลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้ที่ตนแพ้ ซึ่งจะทำให้เกิดอาการของโรคอื่นขึ้นได้ ถ้าจำเป็นต้องรักษาโดยการฉีดวัคซีน แพทย์จะใช้ผลการทดสอบภูมิแพ้นี้เป็นข้อมูลในการสั่งวัคซีนสำหรับฉีดให้ผู้ป่วย ข้อควรระวังในการทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนัง สำหรับผู้ที่แพ้มาก อาจเกิดอาการแพ้ทั่วร่างกายได้เช่นเดียวกับการแพ้ยาฉีดชนิดอื่น ได้แก่ มีผื่นคัน ลมพิษทั้งตัว แน่นหน้าอก หายใจลำบาก หอบหืด และความดันโลหิตต่ำมากได้ แต่อาการเหล่านี้พบได้น้อยมาก และจากหลังการทดสอบ คนไข้ควรนั่งพักรอดูอาการอย่างน้อย 30 นาที เพื่อป้องกันผลข้างเคียงต่างๆจึงจะกลับบ้านได้   คลินิกโรคผิวหนัง โรงพยาบาลพญาไท 2 อินเตอร์เนชันแนล วันจันทร์ – อาทิตย์ 9.00 – 19.00 น. Call Center 1772