เลือดออกในสมอง จากความดันโลหิตสูง ผู้สูงอายุต้องระวัง

โรคหลอดเลือดในสมองแตกจากภาวะความดันโลหิตสูง เป็นที่ทราบกันดีว่า โรคหลอดเลือดสมอง หรือเลือดออกในสมองเป็นโรคที่พบบ่อยในประเทศไทย เป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้น ๆ นอกจากนั้นยังส่งผลกระทบต่อการดำรงชีวิตของผู้ป่วย เนื่องจากภาวะทุพพลภาพทางร่างกายและจิตใจ ซึ่งเป็นภาระของสมาชิกในครอบครัว ในเรื่องการดูแลปรนนิบัติ และค่าใช้จ่ายในการดูแลรักษาผู้ป่วย

คำถาม อาการแสดงของโรคนี้มีอะไรบ้าง

คำตอบ อาการที่แสดงออกจะเป็นลักษณะเฉียบพลัน เช่น • ปวดศีรษะขึ้นมาทันที บางทีมีอาเจียนร่วมด้วย หรืออาจหมดสติ • แขน, ขา อ่อนแรง หรือชาขึ้นมาทันทีครึ่งซีก หรือด้านใดด้านหนึ่งของร่างกาย • มีอาการพูดลำบาก พูดไม่ออก ออกเสียงไม่ชัด ฟังไม่เข้าใจภาษา • เวียนศีรษะ บ้านหมุน หรือเสียการทรงตัว ในบางรายเกิดขึ้นในขณะที่ผู้ป่วยยืน หรือเดินอยู่ อาการแขน, ขาอ่อนแรงครึ่งซีก ทำให้ผู้ป่วยพยุงหรือทรงตัวไม่อยู่แล้วล้มลง เมื่อญาติมาพบทำให้เข้าใจว่าเกิดอุบัติเหตุแล้วทำให้มีเลือดออกในสมอง แต่ผลจากการตรวจร่างกายและการเอ็กซเรย์คอมพิวเตอร์สมอง ทำให้แพทย์สามารถแยกสาเหตุของหลอดเลือดในสมองแตกออกจากการเกิดอุบัติเหตุได้

คำถาม หลอดเลือดในสมองแตกจากภาวะความดันโลหิตสูง มีปัจจัยเสี่ยงอย่างอื่นอะไรบ้าง

คำตอบ 1. ภาวะความดันโลหิตสูง 2. ไขมันในเลือดสูง 3. การสูบบุหรี่ 4. โรคเบาหวาน 5. การดื่มแอลกอฮอล์ 6. อายุมาก 7. มีประวัติเคยเป็นโรคหลอดเลือดสมอง ในผู้ป่วยบางรายอาจมีปัจจัยเสี่ยงมากกว่า 1 อย่าง

คำถาม จะทราบได้อย่างไรว่าหลอดเลือดที่แตกเกิดจากภาวะความดันโลหิตสูง

คำตอบ • โดยการตรวจด้วยเครื่องเอ็กซเรย์คอมพิวเตอร์สมอง ซึ่งจะปรากฏให้เห็นก้อนเลือดที่ออกในเนื้อสมอง ซึ่งอยู่ลึกลงไปจากผิวสมอง 4-5 เซนติเมตร ในส่วนที่เรียกว่า “เบซิล แกงเกลีย” (Basal ganglia) ซึ่งเป็นส่วนที่พบได้บ่อยมากกว่าส่วนอื่น เลือดที่ออกมานั้นเกิดจากการแตกของหลอดเลือดฝอยในเนื้อสมอง ถึงแม้ว่าหลอดเลือดที่แตกจะมีขนาดเล็ก แต่ก็มีผู้ป่วยจำนวนไม่น้อยที่เลือดออกมาเป็นจำนวนมาก จนเป็นอันตรายต่อชีวิตได้ นอกจากนั้นเรายังสามารถทราบถึงขนาดของก้อนเลือด รวมทั้งผลกระทบต่อสมองส่วนอื่น ๆ อีกด้วย โดยตำแหน่งที่เห็นในเอ็กซเรย์คอมพิวเตอร์สมอง แพทย์จะสามารถบอกได้ว่าเลือดที่ออกมานั้น เกิดจากสาเหตุที่เกี่ยวข้องกับภาวะความดันโลหิตสูง หรือเกิดจากสาเหตุอื่น เช่นเลือดออกในสมองจากการบาดเจ็บที่ศีรษะ เช่น ถูกกระแทก หรือเลือดออกในสมองจากการที่ผู้ป่วยมีหลอดเลือดผิดปกติในสมอง แต่ในบางรายก็อาจจะแยกสาเหตุได้ยากซึ่งอาจจะต้องใช้การตรวจอื่น ๆ เข้ามาช่วย เช่น การฉีดสีแล้วตรวจเอ็กซเรย์เพื่อดูหลอดเลือดในสมอง หรือการตรวจโดยคลื่นสนามแม่เหล็กไฟฟ้า (MRI) ที่มาข้อมูล: http://www.phyathai.com/medicalcenterdetail_article/2/93/PYT1/th